Κεφάλαιο 8465

Μεγάλη Βρετανία. Ημέρα Δευτέρα. Όχι σαν οποιαδήποτε άλλη τσαγκαροδευτέρα, όμως. Η εταιρεία στην οποία δουλεύω ως μαρκετήαρ, όντας dot-com πρώτης τάξεως, εισηγμένη στο χρηματιστήριο, πασχίζει και αποφασίζει να απολύσει κόσμο για να επιβιώσει μπας κι ανέβει καθόλου η μετοχή. Μέσα στους τελευταίους 4 μήνες θα ήταν ο τρίτος γύρος μαζικών απολύσεων. Ήδη είχαν φύγει 20 άτομα και είχαν μείνει 50 πάνω κάτω... ή μάλλον «άνω κάτω»! Έτσι είναι οι Ιντερνετικές εταιρείες. Ασταθείς.

Τις τελευταίες μέρες, τα αφεντικά ήταν κλεισμένα στα meeting rooms και δεν έλεγαν να βγούνε. Δεν ξέρω τώρα αν παίζανε τάβλι (σπορ όχι ιδιαίτερα διαδεδομένο στας Βρετανίας) ή αν κάνανε σοβαρή δουλειά, αλλά ό,τι κι αν τους απασχολούσε φαινόταν σοβαρό. Περνώντας απέξω, από την πλαϊνή πόρτα της αίθουσας συνεδριάσεων, τους είδα μέσα από το παραθυράκι. Κρίνοντας από το πώς κοιτάγανε το video wall, μάλλον βλέπανε κάποιο γαμάτο θρίλερ.

Μετά τα meetings της προηγούμενης βδομάδας, σήμερα θα ανακοινώνανε νέες περικοπές. Δεν ήξερε κανείς πότε ακριβώς θα αρχίζανε – σήμερα, αύριο, την άλλη βδομάδα ή μετά τα Χριστούγεννα. Αλλά το μάθαμε σύντομα. Πρώτο θύμα ο Simon, 65άρης πρώην στρατιωτικός, project director. Πήγε να συζητήσει τον προϋπολογισμό και τη νέα στρατηγική για το νέο έτος και τον φάγανε μπαμπέσικα: «Sorry Simon, αλλά πρέπει να την κάνεις. Καθάρισε το γραφείο σου». Μόλις είδαμε τον Simon να παίρνει την τσάντα του και να γίνεται καπνός, το καταλάβαμε.

Οι system managers μόνο το ήξεραν από πριν, γιατί έπρεπε πρώτα να απενεργοποιήσουν όλα τα passwords του Simon πριν του ανακοινωθεί η απόλυση, έτσι ώστε, αν ήθελε να πάρει μια γρήγορη εκδίκηση σβήνοντας όλα του τα αρχεία, να μην μπορεί. Πολιτισμένα πράγματα. Δεν είμαστε Μπανανία εδώ πέρα.

Μετά το πρώτο θύμα, τα τσεκούρια άρχισαν να πέφτουνε βροχή. O Mike, 40άρης, που είχε επενδύσει στη δουλειά αυτή, ήταν ο επόμενος. Μόλις ήρθε ο manager του από πάνω του με την ατάκα «πρέπει να μιλήσουμε», πήρε το σακάκι του και άρχισε να μαζεύει τα πράγματά του.

Αφού απολύσανε τον Simon, που είναι κεφάλι (ή τέλος παντων ήταν μέχρι πριν από 5 λεπτά), όλοι κινδυνεύουν. Ο Mike άρχισε αμέσως τις χαιρετούρες (ή μάλλον τις goodbye-ούρες) με όσους θα μένανε στην εταιρεία ή όσους δεν είχαν μάθει ακόμη ότι θα φεύγανε. Εγώ δεν πήρα πρέφα γιατί με χαιρετούσε – νόμιζα ότι πήγαινε διακοπές. Συνήθως είμαι μανούλα σε κάτι τέτοια και την ψιλιάζομαι εκ των προτέρων, αλλά σήμερα δεν ήταν η μέρα μου.

Πήγαμε μετά για lunch break με έναν από τους system managers και έναν προγραμματιστή.
Είχαμε ήδη αρχίσει να κατεβάζουμε τα μπυρόνια μας μέχρι που, πάνω στη συζήτηση, ο πρώτος ρωτάει τον δεύτερο «και τι θα κάνεις τώρα από δουλειά;»... Α, πάει κι αυτός δηλαδή. Επηδημία έπεσε! Μάλλον δεν έπρεπε να του είχα πει ότι θα του φέρω τα CDάκια του αύριο! Θα νόμιζε ότι τον δούλευα!

Γυρνώντας στη δουλειά ύστερα από μια ιδιαίτερα δελεαστική συζήτηση για το μέλλον της εταιρείας (αν έχεις μετοχές σε βρετανικές dot-com, καλύτερα να τις πουλήσεις όσο ακόμη αξίζουν κάτι), άρχισα πάλι να δουλεύω. Εγώ άλλωστε είμαι συμβασιούχος και όλα αυτά δεν με αφορούν. Και άλλωστε έχω κάνει γαμώ τις δουλειές μέχρι τώρα.

Πάνω που λέγαμε ότι ευτυχώς δεν φύγαμε και πολλοί αυτή τη φορά, έρχεται η marketing director και κοιτάζει έξω το παράθυρο με περίλυπο ύφος. Λέει λοιπόν στον marketing manager (για τον οποίο δουλεύω) «Έλα να δεις τα πυροτεχνήματα». Τα πυροτεχνήματα είναι αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο στην Αγγλία και, δεδομένου ότι έρχονται τα Χριστούγεννα, ούτε καν μπήκα στη διαδικασία σκέψης περί του τι είδους «πυροτεχνήματα» θα ήταν (σπάνιο φαινόμενο για μένα, σε όποιον κι αν το είπα με κοιτούσαν περίεργα για την ασυνήθιστη πραότητά μου).

Μαζεύονται λοιπόν το τμήμα marketing με το τμήμα πωλήσεων και ένας τύπος (τον οποίο βλέπω συχνά πυκνά, αλλά δεν ήξερα ότι ήταν χοντροκέφαλος – συγγνώμη, μεγάλο κεφάλι ήθελα να πω) μέσα σε 3 δευτερόλεπτα κατάφερε να κάνει δύο απολύσεις με: – εισαγωγή:«Παιδιά,» (υποδηλώνει φιλικά αισθήματα)– κυρίως θέμα: «πρέπει να απολύσουμε» (bad news, όλοι ελπίζουν πως δεν θα πει το όνομά τους στις επόμενες λέξεις του)– θύματα: «την Kim και τον Nick» (οι υπόλοιποι αμέσως χαρήκαν που δεν ήταν οι ίδιοι)– κατάληξη: «άμεσα!» (χαριστική βολή στο κεφάλι)Το ψευδώνυμο «το γρήγορο τσεκούρι» θα έλεγα πως του ταιριάζει γάντι.

Ο συγκεκριμένος Nick δεν μας αφορά, γιατί δεν ήταν ποτέ manager μου. Όμως είχα κάνει δουλειά για την Kim και ήθελα να της ζητήσω συστατική επιστολή σε περίπτωση που έφευγα πριν από εκείνη. Το ίδιο και από τον Simon. Τον πούλο! Τώρα το πουλάκι πέταξε...
Και να πεις ότι δεν κάνανε καλά τη δουλειά τους αυτοί που φύγανε… Κάθε άλλο! Απλά, έπρεπε να κοπούν κεφάλια για να μειωθούν τα έξοδα, επειδή οι πωλήσεις φέτος ήταν χάλια. Όχι πως πέρσι ήταν καλύτερες, αλλά τότε ήμασταν μία dot-com σε ανοδική πορεία. Τώρα είμαστε μία dot-com σε ελεύθερη πτώση, όπως οι περισσότερες.

Δεν είχα όρεξη για δουλειά μετά, και ούτε κανένας άλλος είχε. Σε μια φάση ο marketing manager, ο άλλος Nick, εξαφανίζεται σε ένα μικρό meeting room με το νέο του αφεντικό. Θα λένε μάλλον για το τι θα κάνουν αποδώ και πέρα. Η δουλειά δεν σταματά για να πούμε ένα γεια στους αποχωρούντες.

Γυρνώντας, ο Nick πιάνει την Annamaria –τη συμπαθητική, πλην όμως παντρεμένη, Ουγγαρέζα– και την πάει στο ίδιο μικρό meeting room. Σε χρόνο ανύποπτο, η Annamaria γυρνάει και συνεχίζει να δουλεύει. Της λέω πως θα χρειαστώ κάτι πληροφορίες αύριο μεθαύριο και μου λέει ότι δεν δουλεύει πλέον για την εταιρεία, απλά κάνει τηλέφωνα σε φίλους και γνωστούς, μαζεύει τα χαρτιά της, εκτυπώνει κάτι πραγματάκια που ήθελε να κρατήσει και την κάνει με ελαφρά πηδηματάκια. Και χοπ, χοπ, χοπ εξαφανίστηκε ύστερα από λίγο. Και έτσι, το marketing department, που ήταν 9 άτομα στις δόξες της εταιρείας, έμεινε τελικά στο ένα συν ένα.

Μία ακόμα γκόμενα απολύθηκε, αλλά δεν το ξέρει ακόμη. Είναι στην Καραϊβική με άδεια και κανείς δεν τολμά να την πάρει τηλέφωνο να της το πει. Άλλωστε υπάρχει μια διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Δεν μπορείς να απολύσεις κάποιον όταν είναι σε διακοπές ή όταν είναι άρρωστος.

Τώρα, κάθε φορά που γίνεται ένα απρογραμμάτιστο meeting, όλοι τρομοκρατούνται. Το «γρήγορο τσεκούρι» συγκάλεσε ένα ακόμα meeting πριν το τέλος της ημέρας για όλους τους sales & marketing people στα γρήγορα. Με το που είπε στο meeting ούτε λίγο ούτε πολύ πως «τα ζωνάρια σφίξανε», το ίδιο κάνανε και οι κώλοι των παρευρισκομένων. Έτοιμο το είχε το τσεκούρι ο μπαγάσας, πάνω που νόμιζαν πως το έθαψε – τουλάχιστον για σήμερα. Τελικά δεν ήταν τίποτα, απλά ένα κανονικό meeting χωρίς απολύσεις.

Και τι λέει η μέρα μετά τη δουλειά; Για όσους απολύθηκαν και πήγαν σπίτι νωρίς, μάλλον λέει αγκαλίτσα με το / τη σύζυγο, τσάι και νάνι νωρίς – αύριο είναι μια μεγάλη μέρα αν ψάχνεις για δουλειά. Για εμάς τους υπόλοιπους, η μέρα λέει έξοδο, σινεμά και κρασάκι. Όχι πολύ όμως. Αύριο δουλεύουμε. Ευτυχώς!

Μόλις φύγανε όσοι φύγανε και νιώσαμε και πάλι ανανεωμένοι, αρχίσαμε τις προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα. Καθώς η εταιρεία είναι σε κλάδο ο οποίος κλείνει τα Χριστούγεννα, δεν δουλεύει κανείς μεταξύ 21 Δεκέμβρη και 2 Γενάρη.

Όμως αυτό που μάθαμε μετά τις απολύσεις (συγγνώμη, «αποχωρήσεις» κατά το πολιτικά ορθότερο) δεν μ’ άρεσε. Έγιναν κάτι συμβούλια, διαβούλια και τριβούλια με τους μεγαλοεπενδυτές και περιμέναμε με σταυρωμένα τα χέρια να μας ανακοινώσει το Δ.Σ. τι θα απογίνει η εταιρεία. Κάτι ακούσαμε πως σκέφτονται να μας αγοράσουν κάποιοι, κάτι πως σκεφτόμαστε εμείς να αγοράσουμε κάποιους, κάτι πως μπορεί απλά να κλείσουμε στην Αγγλία και να λειτουργούμε μόνο το αμερικάνικο branch (παρόλο που στην Αγγλία είναι η βάση μας). Εμ, έτσι είναι. Αν ο CEO την έχει κάνει εδώ και μήνες προς άγνωστη κατεύθυνση με κάτι μετοχές υπό μάλης (αφού τον χώρισε η γυναίκα του και του πήρε και τα σώβρακα), δεν έχεις και πολλές επιλογές. Η όλη εταιρεία λειτουργούσε σαν μια ακέφαλη σαρανταποδαρούσα. Κάθε πόδι έκανε ό,τι ήθελε.

Τέλος πάντων, εκεί που το ράδιο αρβύλα έδινε κι έπαιρνε, όλοι ετοιμαζόμασταν για τα Χριστούγεννα. Το έλατο το στολίσαμε με μπαλίτσες, χιονάκια, βροχούλες και άλλα τέτοια παπαράκια. Η παροιμία «εδώ ο κόσμος καίγεται και το μν χτενίζεται» θα έλεγα πως ταιριάζει απόλυτα.

Αλλά δεν είχαμε και πολλές επιλογές. Με τον πρόεδρο να λείπει και το υπόλοιπο Δ.Σ. να παριστάνει την αθώα περιστερά, δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Ξαφνικά τα στελέχη και τα μανατζέρι των πωλήσεων και του marketing άρχισαν όλοι να (μας) δουλεύουν από το σπίτι. Κάθε μέρα ερχόταν μόνο ένας απ’ αυτούς στο γραφείο ούτως ώστε, αν συμβεί κάτι, να ειδοποιήσει τάχιστα τους υπόλοιπους. Εγώ όμως, πιστός στη δουλειά μου και στη θέση μου. Έχω γνωρίσει κυνηγόσκυλα λιγότερο πιστά.

Και τι γινότανε στο γραφείο; Α, πολλά και πολυποίκιλα. Το γκομενο-department (λέγε με «τμήμα εξυπηρέτησης πελατών») αποφάσισε μια ωραία πρωία να αρχίζει να τον παίζει και τα άλλα departments ακολούθησαν ευθύς αμέσως. Πρώτα μπήκανε στο site του «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος;» και έπαιζαν online. Δεν κερδίζεις τίποτα, αλλά αυτές παρ’ όλα αυτά τσιρίζανε με κάθε σωστή απάντηση. Πού είσαι ρε father με τις ηχομονώσεις σου!
Ευτυχώς που χτυπάει και κάνα τηλέφωνο. Η φασαρία σταματάει και κάποιος το σηκώνει με πολύ σοβαρό ύφος «Τμήμα εξυπηρέτησης πελατών, σας ομιλεί η τάδε, παρακαλώ πώς θα μπορούσα να σας εξυπηρετήσω;» και μετά ακολουθεί κάτι σε στιλ «Πού ’σαι βρε ψυχή;» και αρχίζουν να κατινίζουν.

Έτσι είναι. Εφόσον η πολιτική της εταιρείας είναι «διώξτε όλα τα μωρά» σε κάθε γύρο απολύσεων, αναγκαστικά μένουν τα μπάζα. Δεν κάνω διακρίσεις και δεν γενικολογώ, απλά είμαι ειλικρινής. Αν εξαιρέσεις δύο κοριτσάκια που έμειναν (από τα 9 που ήταν κουκλιά), όλα τα άλλα είναι γ.τ.π. Και ο νοών νοείτο.

Και φυσικά το ηθικό των εναπομείναντων αρσενικών πέφτει. Δεν πα να ’σαι παντρεμένος, αρραβωνιασμένος ή με «σοβαρή» σχέση. Άμα δεν μιλάς με 5-6 όμορφα κοριτσάκια που σου φτιάχνανε τη Δευτεροτριτοτεταρτοπεμπτοπαρασκευή σου, τότε τι να το κάνεις; Τώρα μια καλημέρα λες κι αυτή μισή για να μην σε πιάσουν στο στόμα τους οι κατίνες. Από μακριά κι αγαπημένα.

Τι άλλο έκανε λοιπόν η εταιρεία στα προεόρτια; Κατεβάζουν mp3, παίζουν παιχνιδάκια online και διάφορα τέτοια. Τι να κάνουν άλλωστε, αφού δεν υπάρχει στρατηγική και budget για το 2002. «Χάθηκε η μπάλα», που έλεγε κι ο πρωταγωνιστής σε μια ελληνική ταινία που είδα πρόσφατα. Μην με ρωτήσετε τίτλο, κάτι με κονσομασιόν σκυλάδικα είχε να κάνει...
Πρέπει να παραδεχτώ πάντως πως με παρασύρανε (εγώ δεν φταίω, οι άλλοι!) σε κάποια φάση με τα γέλια τους και ρώτησα τι στο καλό κάνανε. Μέσα σε δύο λεπτά μού είχαν στείλει πληροφορίες, links, passwords και έπαιζα κι εγώ ό,τι κι αυτοί: Ζωγραφομαχίες online. Και έτσι πέρασε μια ώρα καθαρής κωλοβάρας. Ας είναι καλά ο manager μου που μου είπε αν θέλω να κάνω «άλλα πράγματα», γιατί η κατάσταση είναι αβέβαιη.

Και κάπως έτσι ήρθε η Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου. Ημέρα ανταλλαγής δώρων στο γραφείο και γενικής εταιρικής χαράς. Και τσουπ, με το που κάνεις log-in, έχεις e-mail από τον νέο μας CEO (και μέχρι πριν από 2 ώρες οικονομο-dog της εταιρείας) με δύο attachments. «Ο άνθρωπος δεν έχει ιδέα πώς να πατήσει ένα πλήκτρο, και έχει βάλει attachments στο Outlook; Ας είναι καλά η ιδιαιτέρα» σκέφτομαι.

Το ανοίγω και διαβάζω πως θα μας εξαγοράσει κάποιος όμιλος εταιρειών που έχει εμπειρία στην αγορά, βγάζει κέρδη και τέλος πάντων πάει πολύ, μα ΠΟΛΥ, καλά. Και μάλιστα μας εξαγοράζει στο 160% της αξίας μας. Υπάρχει ένα ψιλοσούσουρο στο γραφείο. Ποιοι είναι, τι θέλουν και τέτοια, αλλά καθώς πολλοί έχουν μετοχές στην εταιρεία, χαίρονται που θα πάρουν κάτι για τα χαρτιά αυτά που ως τώρα δεν άξιζαν σχεδόν τίποτα (και δεν μπορούσαν να τα ξεφορτωθούν).

Διαβάζουμε προσεκτικά τα attachments (όσοι δεν ήταν ιδιαίτερα άνετοι με τους οικονομικούς όρους έκαναν πηγαδάκια γύρω από κάποιους πιο σχετικούς και ο κάθε μονόφθαλμος οδηγούσε τους τυφλούς) και μπήκαμε στο website τους. Αφού οι περισσότεροι ψιλοκαθησυχάστηκαν, εγώ αναρωτιόμουν γιατί είναι τόσο ήρεμοι. Τα τελευταία αποτελέσματα της νέας μας μαμάς-εταιρείας λένε ρητά πως η εταιρεία θέλει να επεκταθεί στις ΗΠΑ και πως θέλουν να αρχίσουν να συγκεντρώνουν περισσότερο τις εταιρείες τους. Και με τα κάποια χοντρά λεφτά που έχουμε στην τράπεζα, σίγουρα μας θέλουν για τα λεφτά μας και όχι για την ομορφιά και τις προοπτικές μας. Πράγμα που σημαίνει αντίο 40 συνάδελφοι στα βρετανικά γραφεία. Και αντίο γαμάτη δουλίτσα! Και είναι μεγάλη η ουρά στο ταμείο ανεργίας ρε γαμώτο!

Μπαίνω να τσεκάρω τη μετοχή της μαμάς-εταιρείας. Μέχρι χτες έτρεχε κοντά στη μία λίρα ανά μετοχή. Τρεις ώρες μετά την ανακοίνωση της εξαγοράς, έπεσε κατά 20%. Η δική μας πάλι ανέβηκε πάνω από 20% στο ίδιο χρονικό διάστημα, πράγμα λογικό αν σκεφτεί κανείς πως μετά τα Χριστούγεννα θα αξίζει 60% περισσότερο.

Ώρα για briefing. Μπαίνουμε στο board room, όπου μας περιμένει ο CEO, ντυμένος με τζηνάκι και πουκαμισάκι. Να ’τα τα κακά μαντάτα. Θέλει να δούμε την ανθρώπινή του πλευρά, γι’ αυτό άφησε τα κοστούμια και τις γραβάτες. Άρχισε να μιλάει για μετοχές, χρηματιστήρια, υψηλά και χαμηλά gearing, ρευστοποιήσεις και άλλα τέτοια πράγματα, και οι περισσότεροι τον χάσανε και πήρανε αυτό το δήθεν ύφος «κάνω ότι καταλαβαίνω τι μου λες, αλλά σκέφτομαι τι θα φάω για μεσημεριανό».

Μόλις είπε κάτι για «τα γραφεία είναι πολύ μεγάλα για μας πλέον... θα μετακομίσουμε σε μικρότερα γραφεία... και θα αναγκαστούμε να επανεκτιμήσουμε πόσοι θα συνεχίσετε να είστε μαζί μας από τέλος Γενάρη και μετά», τότε ξύπνησαν πάλι όλοι. Φυσικά, δεν αμέλησε να μας ανακοινώσει και τα καλά νέα: «Και ενώ όλα αυτά γίνονται για το καλό της εταιρείας, εμένα μου πρότειναν να μπω στο Δ.Σ. της μαμάς-εταιρείας, πράγμα ιδιαίτερα καλό για το μέλλον μας». Κάτι λέγαμε για μνιά και χτενίσματα;

Παρ’ όλα αυτά, το χριστουγεννιάτικο πάρτι του γραφείου έγινε και ανταλλάξαμε και δώρα. Ενδεικτικά θα αναφέρω μόνο πως η 45άρα γραμματέας του τέως CEO έλαβε για δώρο δύο τάνγκα βρακάκια, ένα ασημένιο και ένα μαύρο, με χρυσές λωρίδες. Σας είπα το όνομά της; Δεν σας το ’πα... Bond. Pippa Bond.

Ο τίτλος Κεφάλαιο 8465 συμβολίζει πως κάθε μέρα είναι ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή μου. Η συγκεκριμένη Δευτέρα στην αρχή του διηγήματος ήταν η 8465η μέρα ζωής μου.

Η ιστορία αυτή εκδόθηκε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο στη συλλογή ιστοριών με τίτλο CyberStories.