«ἓν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα»
Λατρεμένο για χιλιετίες. Ο Σωκράτης εξομολογείται την ανθρώπινη φύση του, το ότι είναι ένας κόκκος σκόνης στο άπειρο και το αέναο του Σύμπαντος. Ό,τι κι αν γνωρίζει είναι απλά κάτι τόσο μα τόσο μικρό που είναι ασήμαντο.
Η πρόταση έχει αυτό το καλό, πως μπορείς να πεις ότι συμφωνείς αλλά παράλληλα να προσπαθήσεις να αποκτήσεις γνώση για κάτι. Απλά αυτό το κάτι θα είναι πολύ μικρό και ασήμαντο.
Παρόλα αυτά θα προσπαθήσω να καταγράψω αυτή τη γνώση με μια νέα σειρά αναρτήσεων να μοιραστώ τι μου έχει διδάξει η ζωή μου so far. Δεν το κάνω για εσάς. Το κάνω για εμένα.
Το κάνω για να τα θυμηθώ, να τα κρατήσω και μετά από χρόνια να χαμογελάω στοϊκά καθώς τα ξαναδιαβάζω, πιθανώς χαρούμενος που κάποια στιγμή ψάχτηκα ή απλά κουνώντας το κεφάλι συγκαταβατικά για τις μαλακίες που έγραφα, όπως κάνω τώρα με τα παλιά μου κείμενα.
Και αυτό ίσως είναι ένα πρώτο μάθημα: Ο χρόνος είναι ο απόλυτος κριτής.
Εμείς, αντίθετα, είμαστε πάρα πολύ κακοί κριτές για τα περισσότερα πράγματα. Πόσες φορές θεωρούμε πως γνωρίζουμε κάτι τόσο καλά που μπορούμε να προβλέψουμε όλους τους παράγοντες και θεωρούμε πως ξέρουμε ακριβώς τι θα γίνει;
Πόσες φορές έχουμε πει «να με ακούς εμένα, ξέρω τι σου λέω» ή το «ρε φίλε, πάντα μέσα πέφτει η πουτάνα η τάδε σε αυτό το θέμα»;
Ε όχι λοιπόν, φίλε μου, δεν πέφτει πάντα μέσα. Αν έπεφτε πάντα μέσα θα είχε κάνει καριέρα σε αυτό το κάτι και θα είχε μοναδική φήμη.
Αυτό είναι το confirmation bias. Συμβαίνει όποτε κοιτάμε τις προβλέψεις που είχαμε κάνει αλλά θυμόμαστε μόνο όσες έχουν βγει αληθινές. Τις άλλες φορές που πέσαμε έξω τις αγνοούμε.
Μη νομίζεις ότι δεν ισχύει για σένα. Γράψε όλες σου τις προβλέψεις σε ένα χαρτί ακριβώς οπως πιστεύεις ότι θα συμβούνε και μετά εξέτασε πόσες βγήκαν αληθινές μέσα στο διάστημα που είχες προβλέψει. Και έλα μετά πες μου αν η κάθε προβλέψή σου ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές βάσει των πληροφοριών που είχες και τίποτα παραπάνω.
Γιατί το κάνουμε; Επειδή έτσι έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε. Το confirmation bias είναι ένας μηχανισμός που μας επιτρέπει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας:
Το confirmation bias επηρεάζει πάρα πολύ βαθιά το σύστημα αξιών μας καθώς επιβεβαιώνει τον τρόπο σκέψης μας. Το μάθημα, για όσους ενδιαφέρεται, συνεχίζεται στη Wikipedia.
Στο μεταξύ επιτρέψτε μου ένα λινκάκι στον Mikeius, τη #1 περσόνα κάφρου στην Ελλάδα. Και λέω περσόνα γιατί προφανώς δεν είναι έτσι στην πραγματικότητα το παιδί. Αυτό που εκτιμώ όμως περισσότερο είναι αυτό που κάνει τώρα, αξιοποιώντας τη φήμη του από το Φάε Ένα Μαλάκα και το ΜΠΡΑΦ στο να φτιάξει κάτι σοβαρό όπως το Σκεπτικός Κάφρος στο οποίο εξηγεί κάθε θεωρία συνομωσίας.
Λατρεμένο για χιλιετίες. Ο Σωκράτης εξομολογείται την ανθρώπινη φύση του, το ότι είναι ένας κόκκος σκόνης στο άπειρο και το αέναο του Σύμπαντος. Ό,τι κι αν γνωρίζει είναι απλά κάτι τόσο μα τόσο μικρό που είναι ασήμαντο.
Η πρόταση έχει αυτό το καλό, πως μπορείς να πεις ότι συμφωνείς αλλά παράλληλα να προσπαθήσεις να αποκτήσεις γνώση για κάτι. Απλά αυτό το κάτι θα είναι πολύ μικρό και ασήμαντο.
Παρόλα αυτά θα προσπαθήσω να καταγράψω αυτή τη γνώση με μια νέα σειρά αναρτήσεων να μοιραστώ τι μου έχει διδάξει η ζωή μου so far. Δεν το κάνω για εσάς. Το κάνω για εμένα.
Το κάνω για να τα θυμηθώ, να τα κρατήσω και μετά από χρόνια να χαμογελάω στοϊκά καθώς τα ξαναδιαβάζω, πιθανώς χαρούμενος που κάποια στιγμή ψάχτηκα ή απλά κουνώντας το κεφάλι συγκαταβατικά για τις μαλακίες που έγραφα, όπως κάνω τώρα με τα παλιά μου κείμενα.
Και αυτό ίσως είναι ένα πρώτο μάθημα: Ο χρόνος είναι ο απόλυτος κριτής.
Εμείς, αντίθετα, είμαστε πάρα πολύ κακοί κριτές για τα περισσότερα πράγματα. Πόσες φορές θεωρούμε πως γνωρίζουμε κάτι τόσο καλά που μπορούμε να προβλέψουμε όλους τους παράγοντες και θεωρούμε πως ξέρουμε ακριβώς τι θα γίνει;
Πόσες φορές έχουμε πει «να με ακούς εμένα, ξέρω τι σου λέω» ή το «ρε φίλε, πάντα μέσα πέφτει η πουτάνα η τάδε σε αυτό το θέμα»;
Ε όχι λοιπόν, φίλε μου, δεν πέφτει πάντα μέσα. Αν έπεφτε πάντα μέσα θα είχε κάνει καριέρα σε αυτό το κάτι και θα είχε μοναδική φήμη.
Αυτό είναι το confirmation bias. Συμβαίνει όποτε κοιτάμε τις προβλέψεις που είχαμε κάνει αλλά θυμόμαστε μόνο όσες έχουν βγει αληθινές. Τις άλλες φορές που πέσαμε έξω τις αγνοούμε.
Μη νομίζεις ότι δεν ισχύει για σένα. Γράψε όλες σου τις προβλέψεις σε ένα χαρτί ακριβώς οπως πιστεύεις ότι θα συμβούνε και μετά εξέτασε πόσες βγήκαν αληθινές μέσα στο διάστημα που είχες προβλέψει. Και έλα μετά πες μου αν η κάθε προβλέψή σου ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές βάσει των πληροφοριών που είχες και τίποτα παραπάνω.
Γιατί το κάνουμε; Επειδή έτσι έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε. Το confirmation bias είναι ένας μηχανισμός που μας επιτρέπει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας:
Μπορεί να μην έχω [ομορφιά / εξυπνάδα / λεφτά / φίλους / την υγεία μου] αλλά είμαι σωστός σε αυτό κι αυτό.
Το confirmation bias επηρεάζει πάρα πολύ βαθιά το σύστημα αξιών μας καθώς επιβεβαιώνει τον τρόπο σκέψης μας. Το μάθημα, για όσους ενδιαφέρεται, συνεχίζεται στη Wikipedia.
Στο μεταξύ επιτρέψτε μου ένα λινκάκι στον Mikeius, τη #1 περσόνα κάφρου στην Ελλάδα. Και λέω περσόνα γιατί προφανώς δεν είναι έτσι στην πραγματικότητα το παιδί. Αυτό που εκτιμώ όμως περισσότερο είναι αυτό που κάνει τώρα, αξιοποιώντας τη φήμη του από το Φάε Ένα Μαλάκα και το ΜΠΡΑΦ στο να φτιάξει κάτι σοβαρό όπως το Σκεπτικός Κάφρος στο οποίο εξηγεί κάθε θεωρία συνομωσίας.
Τα καλύτερα...
